મહારાષ્ટ્ર સરકાર દ્વારા આર્થિક રીતે મજબૂત ન હોય તેવા OBC વિદ્યાર્થીઓ માટે ઐતિહાસિક યોજના લોન્ચ કરવામાં આવી છે. Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana નામની આ યોજના 2024માં શરૂ થઈ છે અને તેનો મુખ્ય હેતુ ગરીબ વિદ્યાર્થીઓ ને ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે વાર્ષિક 60,000 રૂપિયાનું આર્થિક સહાય આપવાનું છે. “આ યોજનાનું નામ મહારાષ્ટ્રની મહાન સમાજ સુધારક અને શિક્ષણવિદ સાવિત્રીબાઈ ફૂલેના નામ પર રાખવામાં આવ્યું છે.”

Other Backward Class (OBC), Nomadic Tribes, Special Backward Class જેવા પિછડા વર્ગના વિદ્યાર્થીઓ માટે આ યોજનાથી નવી દિશા મળી છે. યોજના હેઠળ જે વિદ્યાર્થીઓને સરકારી હોસ્ટેલમાં પ્રવેશ ન મળ્યો હોય અને તેઓ અન્ય શહેરોમાં ભાડે રહીને અભ્યાસ કરતા હોય તેમને આર્થિક સહાય આપવામાં આવે છે.

PM Ujjwala Yojana 2.0: આ યોજના કેમ મહત્વપૂર્ણ?

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana: લાભની વિસ્તૃત યાદી

આ યોજના હેઠળ વિદ્યાર્થીઓને મળતા લાભો ખૂબ જ વ્યાપક છે. મુખ્ય લાભ એ છે કે દરેક પાત્ર વિદ્યાર્થીને વાર્ષિક 60,000 રૂપિયા સુધીની આર્થિક સહાય મળે છે. આ રકમ વિવિધ શહેરો માટે અલગ-અલગ છે:

મુંબઈ અને પુણે જેવા મોટા શહેરો માટે કુલ 60,000 રૂપિયા – જેમાં ભોજન ભથ્થું 32,000 રૂપિયા, નિવાસ ભથ્થું 20,000 રૂપિયા અને નિર્વાહ ભથ્થું 8,000 રૂપિયા. નગર નિગમ વિસ્તાર માટે કુલ 51,000 રૂપિયા અને જિલ્લા કે તાલુકા સ્થાન માટે કુલ 43,000 રૂપિયાનું વિતરણ કરવામાં આવે છે.

આ સહાય Direct Benefit Transfer (DBT) દ્વારા સીધા વિદ્યાર્થીઓના બેંક ખાતામાં જમા કરવામાં આવે છે, જેથી કોઈ ભ્રષ્ટાચારનો સંભાવના ન રહે. “આ યોજના દ્વારા ફક્ત જરૂરિયાતમંદ અને લાયક વિદ્યાર્થીઓને જ મદદ મળે, જેથી શિક્ષણમાં સમાનતા આવે.”

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana: પાત્રતાના માપદંડો

આ યોજનાનો લાભ લેવા માટે વિદ્યાર્થીઓએ ચોક્કસ શરતો પૂરી કરવી જરૂરી છે. સૌથી પ્રથમ શરત એ છે કે અરજદાર મહારાષ્ટ્રનો મૂળ રહેવાસી હોવો જોઈએ. કુટુંબની વાર્ષિક આવક 2.5 લાખ રૂપિયાથી વધુ ન હોવી જોઈએ, જે એક મહત્વપૂર્ણ માપદંડ છે.

OBC, VJNT (Vimukta Jati Nomadic Tribes), SBC (Special Backward Class) વર્ગના વિદ્યાર્થીઓ આ યોજનાને પાત્ર છે. વિકલાંગ વિદ્યાર્થીઓ માટે 40% થી વધુ વિકલાંગતાનું પ્રમાણપત્ર જરૂરી છે. અનાથ વિદ્યાર્થીઓ માટે મહિલા અને બાળ કલ્યાણ વિભાગનું અનાથત્વ પ્રમાણપત્ર આવશ્યક છે.

એક મહત્વપૂર્ણ શરત એ છે કે વિદ્યાર્થી ઘરથી દૂર શહેરમાં અભ્યાસ કરતો હોય અને હોસ્ટેલ અથવા ભાડાના મકાનમાં રહેતો હોય. કૉલેજમાં ઓછામાં ઓછી 75% હાજરી જાળવવી ફરજિયાત છે.

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana: અરજીની પ્રક્રિયા

આ યોજના માટે અરજીની પ્રક્રિયા ઓનલાઇન અને ઓફલાઇન બંને રીતે કરી શકાય છે. ઓફલાઇન અરજી માટે નજીકના સમાજ કલ્યાણ કાર્યાલયમાં જવું પડશે. ઓનલાઇન અરજી માટે mahadbt.maharashtra.gov.in વેબસાઇટનો ઉપયોગ કરવો પડશે.

MahaIT પોર્ટલ પર રજિસ્ટ્રેશન કરવું આવશ્યક છે કારણ કે યુઝર નેમ અને પાસવર્ડ વડે લોગિન કરીને અરજી કરવાની થાય છે. અરજીમાં બધી જરૂરી માહિતી ભરીને આવશ્યક દસ્તાવેજો અપલોડ કરવા પડે છે.

Gujarat Anganwadi Bharti 2025: Apply Online

“સૌથી સારો વિકલ્પ ઓફલાઇન અરજીનો છે, જ્યાં સમાજ કલ્યાણ અધિકારીઓ સીધી મદદ આપી શકે છે.”

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana: જરૂરી દસ્તાવેજો

આ યોજના માટે વિવિધ પ્રકારના દસ્તાવેજો જરૂરી છે. મૂળભૂત દસ્તાવેજોમાં આધાર કાર્ડ, નિવાસ પ્રમાણપત્ર, આવક પ્રમાણપત્ર, જાતિ પ્રમાણપત્ર શામેલ છે. શૈક્ષણિક દસ્તાવેજોમાં 10મા અને 12મા માર્કશીટ તથા કૉલેજમાં પ્રવેશનું પ્રમાણ જરૂરી છે.

બેંકિંગ સંબંધિત દસ્તાવેજોમાં બેંક ખાતાની પાસબુક અને આધાર કાર્ડ સાથે લિંક થયેલ બેંક ખાતું હોવું આવશ્યક છે. ભાડાના મકાનમાં રહેનાર વિદ્યાર્થીઓ માટે નોટરાઇઝ્ડ એફિડેવિટ જરૂરી છે જે ભાડા અને નિવાસની પુષ્ટિ કરે.

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana: વર્તમાન સ્થિતિ અને અપડેટ્સ

2025ના વર્ષમાં આ યોજનામાં મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો અને અપડેટ્સ આવ્યા છે. 36 જિલ્લાઓમાં 21,000 વિદ્યાર્થીઓને લાભાર્થીતરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યા છે. પ્રતિ જિલ્લાથી 600 વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા હવે બમણી કરવામાં આવી છે, જેથી વધુ જરૂરિયાતમંદ વિદ્યાર્થીઓને લાભ મળી શકે.

આ વર્ષે સરકારને 102 કરોડ રૂપિયા વિદ્યાર્થીઓને આપવા છે, જ્યારે બજેટમાં 34 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આ અંતર ભરવા માટે વધારાનું ફંડ આલોકેશન કરવાની માંગ કરવામાં આવી છે.

“વિદ્યાર્થીઓની વધતી સંખ્યાને જોતા, સરકારે યોજનાનું બજેટ વધારવું પડશે અને વધુ કાર્યકર્તા મોકલવા પડશે.”

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana: નવીનતમ સમાચાર

ઓગસ્ટ 2025માં આવેલા તાજેતરના અપડેટમુજબ અરજી કરવાની છેલ્લી તારીખ લંબાવવામાં આવી છે. પ્રથમ વર્ષના વિદ્યાર્થીઓ માટે 15 ઓક્ટોબર 2024 અને દ્વિતીય, ત્રિતીય, ચતુર્થ વર્ષના વિદ્યાર્થીઓ માટે 30 સપ્ટેમ્બર 2024 સુધી અરજી કરી શકાય છે.

હેલ્પલાઇન નંબર 022-491-50800 પર સંપર્ક કરીને યોજના અંગેની વધુ માહિતી મેળવી શકાય છે. સરકારી હોસ્ટેલ બાંધવાની 72 જગ્યાઓએ નવી યોજના પણ શરૂ કરવામાં આવી છે.

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana: સમાજ પર અસર

આ યોજના OBC વિદ્યાર્થી સમુદાય પર સકારાત્મક અસર પાડી રહી છે. આર્થિક તાણ ઓછો થવાથી વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ પર વધુ ધ્યાન આપી શકે છે . ઉચ્ચ શિક્ષણની પહોંચ વધવાથી સામાજિક ન્યાય અને શિક્ષણમાં સમાનતા આવી રહી છે.

Kharu Pani Meḷava Mate Sanlagn Sadhano Samagri Par Sahay: શું છે આ યોજના?

“આ યોજના દ્વારા ગરીબ પરિવારના બાળકો પણ ડોક્ટર, એન્જિનિયર અને IAS અધિકારી બની શકશે.”

FAQs

Dnyanjyoti Savitribai Phule Aadhaar Yojana શું છે?
આ મહારાષ્ટ્ર સરકારની યોજના છે જે OBC વિદ્યાર્થીઓને વાર્ષિક 60,000 રૂપિયાનું આર્થિક સહાય આપે છે.

આ યોજનાનો લાભ કોણ લઈ શકે છે?
મહારાષ્ટ્રના OBC, VJNT, SBC વર્ગના વિદ્યાર્થીઓ જેમની કુટુંબની આવક 2.5 લાખથી ઓછી હોય.

અરજી ક્યાં કરવી?
mahadbt.maharashtra.gov.in પર ઓનલાઇન અથવા સમાજ કલ્યાણ કાર્યાલયમાં ઓફલાઇન અરજી કરી શકાય.

કેટલું પૈસું મળે છે?
મુંબઈ-પુણે માટે 60,000, નગર નિગમ વિસ્તાર માટે 51,000, જિલ્લા/તાલુકા માટે 43,000 રૂપિયા વાર્ષિક.

હેલ્પલાઇન નંબર શું છે?
022-491-50800 પર સંપર્ક કરી શકો છો.